Database / Apidae / Ceratina (Ceratinidia) lieftincki
ผึ้งช่างไม้จิ๋วแต้มเหลืองลีฟติงค์ (Lieftinck’s small carpenter bee)
Ceratina (Ceratinidia) lieftincki van der Vecht, 1952
All images are from GBIF dataset: Database and digitization of bees in Thailand. (licensed under http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/)
ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน
Order: Hymenoptera
Family: Apidae
Tribe: Xylocopini
Genus: Ceratina
Subgenus: Ceratinidia
Specific epithet: lieftincki
Authorship: van der Vecht, 1952
Scientific Name: Ceratina (Ceratinidia) lieftincki van der Vecht, 1952
ข้อมูลเบื้องต้น : ผึ้งช่างไม้จิ๋วแต้มเหลืองลีฟติงค์เป็นผึ้งสกุลย่อย Ceratinidia ที่พบได้ค่อนข้างบ่อยในประเทศไทย นอกจากข้อมูลทางอนุกรมวิธานแล้ว ข้อมูลทั่วไปของผึ้งชนิดนี้ยังขาดอยู่มากแต่คาดว่ามีการดำรงชีวิตแบบกึ่งสังคมโดยเพศเมียจะเจาะสร้างรังในกิ่งไม้แห้งที่มีแกนเนื้อไม้อ่อนนุ่ม เช่นเดียวกับผึ้งสกุลย่อย Ceratinidia ชนิดอื่น ๆ อย่างไรก็ตามยังมีรายงานอย่างเป็นทางการว่าเป็นแมลงผสมเกสรของเอื้องศรีอาคเนย์ (Sirindhornia monophylla (Collett & Hemsl.) H.A. Pedersen & P. Suksathan) และมีการพบในบริเวณป่ายางของอินโดนีเซีย จากข้อมูลในพิพิธภัณฑสถานธรรมชาติวิทยาแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พบว่ามีรายงานผสมเกสรของปอเทือง (Crotalaria juncea L.) และพืชวงศ์บัวสาย (Nymphaeaceae)
ลักษณะเด่น : ผึ้งช่างไม้จิ๋วแต้มเหลืองลีฟติงค์จัดเป็นผึ้งช่างไม้จิ๋วสกุลย่อย Ceratinidia ที่มีขนาดหลากหลายตั้งแต่ขนาดเล็กไปจนถึงขนาดกลาง ร่างกายมีสีดำตัดกับรอยแต้มสีเหลืองตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ฐานของก้านหนวด (scape) ไม่มีรอยแต้มสีเหลืองปรากฏ ในขาคู่หน้า ส่วนของ coxa มีขอบข้างโค้งเรียบ ไม่มีหนามปรากฏ ในส่วน scutum จะมีแถบสีเหลืองปรากฏ 4 แถบชัดเจน มีพื้นผิวด้านข้างขรุขระเป็นหลุมเรียงกันหนาแน่น
รหัสพันธุกรรม : -
การกระจายพันธุ์ : พบได้ทั่วทุกภูมิภาคของประเทศไทย นอกจากนี้ยังมีรายงานว่าพบในประเทศลาว กัมพูชา มาเลเซีย สิงคโปร์ อินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์ (เกาะปาลาวัน)
เอกสารอ้างอิง :
Ascher J. S. et al. 2016. A report on the bees (Hymenoptera: Apoidea: Anthophila) of Cambodia. Cambodian Journal of Natural History 2016(1): 23–39.
Ascher, J. S. and Pickering, J. (2020) Bee Species Guide (Hymenoptera: Apoidea: Anthophila). http:// www.discoverlife.org/mp/20q?guide=Apoidea_species
Siregar E. H. et al. 2016. Diversity and Abundance of Insect Pollinators in Different Agricultural Lands in Jambi, Sumatera. HAYATI Journal of Biosciences 23: 13–17.
Srimuang K. et al. 2013. Carpenter Bees and the Orchid of a Princess: Natural Pollination of Sirindhornia monophylla in Thailand. Taiwania, 58(3): 163–170.
Warrit, N. (2007). Biological systematics of the genus Ceratina, subgenus Ceratinidia (Hymenoptera, Apoidea, Apidae) (Doctoral dissertation, University of Kansas).
Warrit, N., Michener, C. D., & Lekprayoon, C. (2012). A review of small carpenter bees of the genus Ceratina, subgenus Ceratinidia, of Thailand (Hymenoptera, Apidae). Proceedings of the Entomological Society of Washington, 114(3), 398-416.
van der Vecht, J. (1952). A Preliminary Revision of the Oriental Species of the Genus Ceratina Hymenoptera, Apidae. Brill.
ผู้เขียนบทความ : Pakorn Nalinrachatakan (2021)
แผนที่แสดงพิกัดของตัวอย่างผึ้งในฐานข้อมูล :