Database / Megachilidae / Pseudoanthidium (Pseudoanthidium) orientale
ผึ้งเก็บขนถิ่นตะวันออก (Oriental Wool-carder Bees)
Pseudoanthidium (Pseudoanthidium) orientale (Bingham, 1897)
All images are from GBIF dataset: Database and digitization of bees in Thailand. (licensed under http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/)
ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน
Order:
Family: Megachilidae
Tribe: Anthidiini
Genus: Pseudoanthidium
Subgenus: Pseudoanthidium
Specific epithet: orientale
Authorship: (Bingham, 1897)
Scientific Name: Pseudoanthidium (Pseudoanthidium) orientale (Bingham, 1897)
ข้อมูลเบื้องต้น : ผึ้งเก็บขนถิ่นตะวันออกเป็นผึ้งที่ค่อนข้างหาพบได้ยาก ในประเทศไทยมีกพบในบริเวณภาคเหนือที่มีอากาศหนาวเย็นเช่นจังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย แม่ฮ่องสอน ผึ้งเก็บขนถิ่นตะวันออกมีการดำรงชีวิตที่ค่อนข้างโดดเด่นโดยที่เพศเมียจะเก็บเอาขนต่าง ๆ มาใช้ในการสร้างรัง โดยเฉพาะขนของพืช (ทั้ง trichrome และ fiber ต่าง ๆ) หรือขนตามวัสดุต่าง ๆ ที่มนุษย์สร้างจากพืช เช่นเศษผ้า หรือหมอน และมีความเป็นไปได้ที่จะเก็บเอาขนสัตว์มาใช้ในการสร้างรังอีกด้วย ส่วนวิธีการเก็บขนตัวผึ้งมักจะใช้ซี่ฟันบนส่วน mandible ในการทำหน้าที่คล้ายหวี เพื่สางขนออกมาแล้วใช้ขาช่วยปั้นเป็นก้อน ก่อนที่จะนำกลับรัง ทั้งนี้ข้อมูลพื้นฐานของผึ้งชนิดนี้ยังมีไม่มากนัก
ลักษณะเด่น : เป็นผึ้งขนาดกลางใกล้เคียงกับผึ้งมิ้ม รูปร่างสันทัด ร่างกายมีสีดำตัดกับรอยแต้มสีเหลืองตามร่างกาย โดยในส่วนหัวจะพบรอยแต้มส่วน paraocular area ที่ลากยาวไปถึงขอบบนของตาประกอบ ขณะที่ส่วนท้องจะมีแถบพาดด้านข้าง ส่วน mandible ของเพศเมียมีซี่ฟันได้ 5-7 ซี่ ในขณะที่เพศผู้จะมีน้อยกว่า โครงสร้างสืบพันธุ์เพศผู้มีส่วน gonoforceps แผ่ขยายคล้ายใบพาย ขณะที่ส่วนท้องมีแผ่นปิดด้านท้อง (sternite) แผ่นที่ 3 ที่มีการยื่นออกชัดเจนและมีซี่หวีสีขาวเหลืองปรากฏบริเวณขอบ
รหัสพันธุกรรม :
การกระจายพันธุ์ : พบได้ทางตอนเหนือของประเทศไทยโดยเฉพาะภาคเหนือ นอกจากนี้ยังมีรายงานการค้นพบากประเทศจีน (ยูนนาน) พม่า และกัมพูชา
เอกสารอ้างอิง :
Belavadi, Vasuki V., 2017, The Resin and Carder bees of south India (Hymenoptera: Megachilidae: Anthidiini), pp. 436-468 in Zootaxa 4317 (3)
Gupta RK (1993) Taxonomic studies on the Megachilidae of North-Western India (Insecta, Hymenoptera, Apoidea). Scientific Publishers, Jodphur, 294 pp.
Michener CD, Griswold TL (1994). The classification of old world Anthidiini (Hymenoptera, Megachilidae). The University of Kansas science bulletin. 55: 299–327.
ผู้เขียนบทความ : Pakorn Nalinrachatakan (2021)
แผนที่แสดงพิกัดของตัวอย่างผึ้งในฐานข้อมูล :